قالی فارس  – قالیبافی فارس – فرش فارس – قیمت فرش فارس – قیمت فرش دستباف فارس – قیمت قالی فارس –  فرش دستبافت فارس – خرید قالی فارس – قالیچه فارس – نقشه فارس -طرح نقشه های قالی فارس – قالی بافی فارس – نقشه قالی فارس – نقشه فرش فارس – طرح قالی فارس – fars carpet – fars rug -fars hand knotted rug – fars handmade rug -fars rug history- fars wool rug- fars rugs for sale – fars rug prices- antique fars rugs -rug value-  antique fars rugs – fars carpets – iran carpet – persian carpet -persian rug – persian rug – rugs-fars persian rug – fars oriental rug – fars oriental carpet

قالی استان فارس

استان فارس در انتهای جنوب شرقی دامنه های زاگرس كه بتدريج از ارتفاع آنها كاسته می شود قراردارد. منطقه ساحلی آن بسيار گرم و نيمه باير است. نواحی داخلی آن كوهستانی بوده و دارای دره های حاصلخيز و آب و هوای بسيار خوب و مطبوع است. طبق برآوردی كه به عمل آمده در حدود يك سوم ساكنان استان فارس چادرنشين هستند. زندگی ايلات از راه گله داری تأمين می شود، به طوری كه گوسفند و بز و شتر و اسب از فرآورده های اصلی اين استان به شمار می رود. از طرف ديگر روستاييان به كشت جو و برنج و به و ارزن و تنباكو و بادام و كتيرا و ميوه های عالی سرگرم اند. صادرات اصلی اين استان را پشم و پوست ، بادام، كتيرا و تنباكو تشكيل می دهد، ولی يكی از اقلام صادرات اين منطقه كه شهرت جهانی دارد قاليچه های به اصطلاح شيرازی است.

سوابق تاريخی
آنچه از فرشهای كهن فارس به ما رسيده است به ندرت قدمتی پيش از سيصد سال دارد. اينكه در فارس باستان فرش بافته می شده است، تنها به مدد منابع مكتوب به اثبات می رسد. اسناد و مدارك فراوان گواه آن است كه فرشبافی فارس، خواه قالی گره بافته خواه گليم، دست كم دوازده قرن پشت سر دارد. كهن ترين سندی كه در آن از فرشهای فارس ياد شده، صورت اموال خزانه هارون الرشيد عباسی است كه پس از مرگ او به سال 193 هجری فراهم آمده است. در خزانه فرش خليفه هزار بساط (فرش گره بافته) ارمنی … سيصد بساط دشت ميشان … پانصد بساط طبيری …. و هزار بساط بافت دارابجرد بوده است.

قالی ایل قشقایی

از سده چهارم هجری به بعد، مدارك مكتوب كه دلالت بر گستردگی دامنه فرشبافی فارس داشته باشد فراوان است. اصطخری، جغرافی نويس و مورخ مشهور سده چهارم، كه خود از فارس برخاسته، گويد كه: از جهرم افكندنيهای نيكو خيزد … و از غند جان …. بساطها و برده های نيكو خيزد … به اندك زمانی، مؤلف ناشناس كتاب پارسی حدود العالم من الشرق الی المغرب (372 ه. ق) از پی اصطخری می آيد و صريحتر و دقيقتر از او، اقسام گوناگون فرشهای فارس را بر می شمرد. صاحب حدود العالم تصريح دارد كه از پارس بساطها و فرشها و زيلو ها و گليمهای با قيمت خيزد. اين عبارت، شايد برای نخستين بارآشكار می كند كه فرش به طور اعم و بساط بطور اخص دلالت بر قالی گره بافته دارد كه از زيلو و گليم بی گره ممتاز است.در دهه های 1780و 1790 (1195-1214 ه . ق) بازرگانان كمپانی هند شرقی در ايران بطور منظم فراهم بودن فرشهای صادراتی را در بندر بوشهر گزارش می كنند، كه قرنها (تا حدود پنجاه سال پيش) بندرگاه اصلی برای صدور دستبافتهای فارس بوده است ساختار بيشتر قالی های كهنه فارس تار و پودشان از پشم است و تار و پود نخی تنها در مناطقی مانند كوهستان داراب و اقليد و آباده فراغه و بخشی از نی ريز متداول بوده است، بخصوص در قاليچه های ريز بافت از آن استفاده می شود .رشته های تار در دستبافی تمام پشم و نيز در آنها كه ريشه ابريشمی دارند ،رنگ نمی شود ؛ بنابراين رنگ طبيعی پشم ريشه هميشه نمايان است. بخش اعظم قاليهای عشايری دو پوده، و نزديك به نيمی از قاليهاي روستايي يك پوده است كه اغلب به صورت رنگ شده در بافته ها مورد استفاده قرار می گيرند .

به همين جهت بيشتر قاليهای قشقايی ،بهارلو و عرب دارای پود قرمز رنگ و بيشتر پود قاليهای نی ريزی به رنگ سفيد و پود آباده ای ها به رنگ آبی و پود لری به رنگ مشكی و قهوه ای و خرمايی است.واحد اندازه گيری طول در بين عشاير قشقايی قل است كه از نوك انگشتان تا آرنج بافندگان حدود 50 سانتی متر است.ابعاد قاليهايی كه عشاير برای بازار بخصوص منطقه گرمسيری توليد می شود به اصطلاح شش قل ،يعنی حدود 30×60 يا 1.5×3 متر است.
اسلوب بافت فرشهای فارس در هر ايل و طايفه (و البته در تقسيمات فرعی طايفه ای) و در هر ناحيه فرق می كند؛ اين نيز هست كه تفاوتهای اسلوبی به نوع و ساخت دستبافت هم بستگی دارد با اينهمه، در سرتاسر اين اقليم، بافندگی در انحصار زنان است و جز گبه های دورو جملگی دستبافتها بر دارهای زمينی/ افقی بافته می شود؛ در چند دهه اخير شماری اندك از كارگاههای بافندگی تجارتی به دار عمودی روی آورده اند.

قاليها و قاليچه های فارس عموماً دو پوده است مگر گبه كه قاعدتاً هم پرز بسيار بلند و هم بيش از دو پود؛ اگر جز اين باشد فرش را قالی – گبه خوانند كه به طرح و نقش گبه است ولی دو پود بيش ندارد و به همين سبب معمولاً فاقد نرمی و لختی گبه اصل است. در بخش اعظم گليمهای فارس پودهای رنگی – كه در هر دو رويه دستبافت نقشها را پديد مي آورند – به اسلوب منقطه بافته می شوند و، لاجرم، شكاف باريكی هر پاره رنگ را جدا می كند. شماری اندك از گليم های لری را به شيوه ای بافته اند كه پودهای رنگی گرداگرد تار همجوار پيچيده و شكاف ميان پودهای منقطع را به هم دوخته است. گليم های فارس دامن های پهنی در سر و ته دارد كه آنها را شبكه زنی گويند و به طرح و نقشی كه با طرح و نقش زمينه گليم فرق دارد. پهنای شبكه زنی به تناسب اندازه گليم و كيفيت و ظرافت بافت فرق می كند. شبكه زنی گليمهای قشقايی اكثراً آراسته به نوارهای شطرنجی ونی يا نوارهای گليمبافی است كه نقوش پيوسته پر و خالی زينت بخش آن است؛ نوارهای ونی همواره به اسلوب سوزن دوزی دو لايه و دو رو بافته می شود كه ودهای رنگی در هر رويه معكوس روی ديگر است؛ ميان نوارهای منقش يا چند نوار باريك يكرنگ قرار می گيرد يا نوارهايی با نگاره های مكرر ريز نقش دورنگ به شيوه نگاره سازی مثبت و منفی. لرهای فارس عموماً نوارهای باريك رنگارنگ را پياپی می بافند و گهگاه نوارهای ونی را در شبكه زنی گليمهای خود به كار می آورند.

گلیم قشقایی شیراز

از انواع ديگر فرشهای بی گره، جاجيم را نام بايد برد كه برخلاف گليم – كه تارهايش ديده نمی شود – به مدد تارهای رنگارنگ نقش می پذيرد، و گاه نيز تار و پود هر دو نقش آفرينند. به اقتضای مسير قائم تارها، طرحهای جاجيمی همواره راه راه قائم است و هر نوار به يك رنگ، مگر آن كه از پودهای رنگی هم بهره برده باشند كه در اين صورت بخشهايی از هر نوار به شكل چهار گوشها يا سه گوشهای دو رنگ در می آيد. جاجيمهای فارس را در دو قطعه باريك جدا از هم می بافند و سپس در امتداد قائم به هم می دوزند. جز گليم و جاجيم، كه بافتن آنها كمابيش عموميت دارد، انواعی ديگر از بی گره در فارس بافته می شود، به مقدار اندك و نه در همه جا. از اين شمار است جاجيم پر نقش به اسلوب پود پيچی و به بهره وری از پودهای اضافی بافته می شود، و دستبافتی بنام شيركی مكملی كه بر رويه آن نقشها را پديدار می كنند در پشت دستبافت رها می شوند و ريشه وار آويز از عربهای يكجانشين در سر چهان و مردمان فارسی زبان همين ناحيه دست اندركار شيركی كه طرح و نقش اغلب آنها شبكه سرتاسری لوزيهای رنگارنگ است، و گهگاه به همان گره بافته های ايلات عرب طرحهای رایج نقشمايه ها و نگاره هايی كه بيش از همه در قاليهای فارس به چشم می خورد به ده گروه منقسم است كه ترتيب تقدم آنها در اينجا نشان دهنده ميزان بسامدی و فراگيری آنها است. اين نيز هست كه هر گروه را شاخه ها و گروههايی فرعی است و مشتقات بيشمار، كه برخی چندان ساده و خلاصه شده و سبك و شيوه پذيرفته اند كه اصل آنها را به نگاه نخست نمی توان بازشناخت. گروههای اصلی ده گانه بدين شرح است:

نگاره هاي مرغی و كله مرغی
نقشمايه های گياهی
نگاره های بته ای
نقوش جانوری (چهارپايان)
مشتقات سواستيكا يا گردونه خورشيد
انواع گلها
ستارگان
شكلهای شطرنجی
نقشمايه های دندانه دار برگ / ماهی سان
آرايه های چهاربازويی ميانه ترنجها
توزیع جغرافیایی:

شیراز
آباده
نیریز
بولوردی
قالی های عشايری فارس