قالی ساروق – قالییبافی ساروق – فرش ساروق – قیمت فرش ساروق – قیمت فرش دستباف ساروق – قیمت قالی ساروق –  فرش دستبافت ساروق – خرید قالی ساروق – قالیچه ساروق – نقشه ساروق -طرح نقشه های قالی ساروق – قالی بافی ساروق – طرح قالی ساروق – sarouk carpet – sarouk rug – sarouk hand knotted rug – sarouk handmade rug -sarouk rug history- sarouk wool rug- sarouk rugs for sale – sarouk rug prices- antique sarouk rugs rug value-  antique sarouk rugs – sarouk carpets – iran carpet – persian carpet -persian rug – persian rug – rugs- sarouk persian rug – sarouk oriental rug – sarouk oriental carpet

قالی ساروق

ساروق در چهل کیلومتری شمال اراک قرار دارد. قالی بافی مهم ترین صنعت ساروق است. در گذشته بیشتر قالیچه های ساروق از نقش ترنج الهام می گرفتند.  فرش های خوش بافت و رنگ ساروق  از یکی دو قرن پیش تاکنون برای دهستان ساروق شهرت فراوانی را بوجود آورده است. ساروق نامی شناخته شده در بین مجموعه داران فرش و فروشنده های قالی در ایران و بازارهای خارجی است. کلکسیونر های  جهان فرش ساروق را به ویژه دست بافت های قدیمی آن را به گونه فرش های تبریز و کاشان خوانسار واصفهان تحسین می کنند. فرش ساروق  مشخصات عالی بافت و رنگ های پخته و اصیل که همواره در فرش ساروق وجود داشته و با تقلب بافنده و یا سوداگر هیچ گاه این شهرت خوب خدشه دار نشده تبلیغ اولیه شرکت زیگلر وسایر همکاران خارجی عرضه نمودند عامل بسیار با ارزش و مهمی بوده است. بافنده های ساروق کار خود را تحت ضابطه های خاص و کنترل شده ای شروع کرده و همواره با رعایت آن معیار ها توانسته اند وضعیت فرش خود را در بازار های متلاطم و پر رقابت جهانی حفظ نمایند.

نمونه ای از قالی ساروق در موزه هانتینگتون آمریکا

خوش نامی ساروق در قالی آنچنان است که به فرش های درجه دوم و حتی نامرغوب تر از آن که تولیدات محلات و مشگ آباد هستند نیز نام ساروق مینهند.یکی از مشخصات ویژه فرش ساروق بخصوص انواع قدیمی آن کیفیت جالب رنگ های آن است . رنگ هایی که بیشتر در مایه های مسی, بلوطی, قرمز, بژ, آبی به زمینه فرش منعکس میشوند. رنگ قرمز روناسی که به قرمز دوغی معروف است از ترکیب ماده ی رنگ دار گیاه روناس و دوغ که حاوی اسید لاکتیک است به وجود میاید. رنگ قرمز مسی ملایمی که به مرور زمان پخته و براق شده و به فرش حالت مخمل مانندی میدهد به ویژه آنهایی که با پشم های مرغوب و لطیف بافته شده اند.

این قالی ها بدلیل ریز بافت بودن و داشتن پرزهای کوتاه، همچون تخته ای سخت و فشرده به نظر می رسیدند و این ویژگی ها موجب شد که قالی ساروق در سراسر ایران و جهان شهرت یابد. البته در حال حاضر تغییراتی در نقشه، رنگ، متن و طول پرزها ایجاد شده است. به این ترتیب که نقشه ها به صورت طرح سراسری گل و برگ است. 80 درصد متن به رنگ گلی است و ارتفاع پرزها به 10 میلی متر میرسد که با 25 تا35 چین در هر گره به شیوه فارسی باف بافته می شود.

در حال حاضر، بیش از 60 درصد تولید قالی منطقه اراک، از نوع ساروق است. در طرح های قالی مذکور، همواره یک نوع یکنواختی وجود درد. به طوری که در نقشه ها تنوع چندانی مشاهده نمی شود. تفاوتی که بین قالی ساروق با دیگر مناطق وجود دارد، در نوع استفاده از گره ها است. به این معنا که در قالی ساروق از گره فارسی باف استفاده می شود. البته بافتن قالی در روستای جیریا رونق بیشتری دارد و اکثر فرش‌های ساروق توسط اهالی این روستا بافته می‌شود. ویژگی فرش و قالی دستباف ساروق طرح‌های هندسی و منحنی شکلی است که بر تار و پود قالی نقش بسته است. نقوش سنتی شامل هراتی، بوته یا گل حنایی به دو صورت افشان یا ترنج می‌شود. طرح ترنج به شکل‌های شش ضلعی، بیضی، لوزی، گرد یا گوشه‌دار بر روی قالی‌های ساروق نقش بسته است. جذاب‌ترین نقشه سنتی طرح لچک ترنج است که از یک نقش هندسی و در عین حال طبیعت‌گرای گلدار تشکیل می‌شود. فرش ساروق بسیار معروف است، با این حال تشخیص دادن فرش اصیل ساروق از فرش‌های روستاها و شهرهای مجاور به چشمانی مجرب و تیزبین نیاز دارد.

نقشه و طرح قالی ها و قالیچه های ساروق

نیمی از زیبایی قالی و قالیچه مدیون ذهن خلاق و هنرمند نقاشان و نقشه کشان قالی است. هر قالی بر اساس یک طرح از پیش طراحی شده که نقشه نام دارد، بافته می شود. این نقشه به منزله مدل نقاشی است که هر چه زیباتر و دلپذیرتر باشد زیبایی قالی بافته شده نیز افزایش می یابد. از این رو میتوان گفت که نه تنها قالی بافان هنرمند و چیره دست ساروقی که نقشه کشان بزرگ و توانای آن شهرت جهانی دارند, در حال حاضر در نواحی مختلف ایران از این نقشه ها استفاده می شود و نقشه ساروقی دیگر در انحصار قالی بافان ساروقی نیست، لیکن در هر جای دیگری نیز که از این نقشه ها استفاده شود، شهرت نقشه های قالی ساروق را به یاد می آورد.

به این نوع نقشه، طرح ساروق گل آمریکایی می‌گویند! دلیل این نامگذاری این است که اواخر قرن ۱۲ و ابتدای قرن ۱۳ شمسی آمریکایی‌ها به کمپانی زیگلر در اراک این نوع طرح را که خودشان طراحی کرده‌ بودند سفارش می‌دهند چراکه این نقشه  در کشورشان مورد استقابل قرار گرفت.
از آن زمان و بخاطر اینکه نقشه برای آمریکایی‌ها بوده این نقشه به اسم «گل آمریکایی» معروف شده.

استادان بزرگی به کار نقشه کشی قالی ساروق اشتغال داشته اند که آثار ارزشمندی نیز از ایشان به جای مانده است از جمله استاد عیسی بهادری که زمانی ریاست هنرستان فرش اصفهان را برعهده داشت. یکی از آثار برجسته این استاد هنرمند نقشه فرش بشریت است که هنوز هم قالی بافان اراک و ساروق از آن الگو می گیرند.

از دیگر استادان قدیمی و صاحب نام و پرکار ساروق می توان از استادان: ابطحی، هوشنگی، چگنی، فرهنگ، سوار آبادی، و برادران تهرانی نام برد.در حال حاضر نیز استادان توانایی چون اسماعیل خان فراهانی، آستانه، حمیدی و ابراهیمی از نقشه کشان اصلی نقشه های ساروق به شمار می روند.

نقشه های اصیل ساروقی عبارتند از : نقشه های مرغ و ماهی، مستوفی، پرده ای و گل و بوته. نقشه های دستگاهی، پرده ای، پیچ اروپایی، شاه عباسی، افشان و ترنج با گل و جانور، از جمله نقشه هایی هستند که بعد ها به عنوان الگوی قالی بافان ساروقی قرار گرفتند.

یکی از زیباترین جلوه های قالی بافی در ساروق قالیچه های تصویری است. پرویز قبادی در کتاب ارزشمند قالیچه های تصویری ایران به بررسی این نوع قالیچه ها پرداخته است.